سقوط 27 پله‌ای ایران در جذب سرمایه گذاری خارجی در دولت روحانی

به گزارش راهبرد معاصر؛  کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) هر سال در سلسله گزارش‌های «سرمایه گذاری خارجی جهان» به بررسی روند سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای مختلف می‌پردازد و طی آن آمار مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای جهان را منتشر می‌کند.

آنکتاد هرساله چند روز پیش از انتشار رسمی این گزارش در سطح جهان، آن را به صورت ویژه در اختیار افراد یا نهادهایی می‌گذارد و این افراد موظف هستند تا زمان انتشار رسمی جهانی از انتشار آن خودداری کنند.

خبرگزاری فارس با دسترسی به این گزارش، مشروح آن را در روز مقرر منتشر کرده است.

* کاهش 11 درصدی سرمایه گذاری مسقیم خارجی در ایران در سال 2020

بر اساس گزارش «سرمایه‌گذاری خارجی جهان 2021»، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال 2020 به 1 میلیارد و 342 میلیون دلار رسیده است.

میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2019 به 1 میلیارد و 508 میلیون دلار رسیده بود؛ یعنی میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال 2020 با کاهش (166 میلیون دلاری) 11 درصدی مواجه شده است.

سرمایه گذاری خارجی در ایران در سال های 2019 و 2018 به ترتیب 36.4 درصد و 30 درصد افت کرده بود.

میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال 2018 برابر با 2 میلیارد و 373 میلیون دلار در سال 2017 برابر با 5 میلیارد و 19 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2016 برابر با 3 میلیارد و 373 میلیون دلار بود.

ایران در سال 2014 بالغ بر 2 میلیارد و 105 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال 2015 به 2 میلیارد و 50 میلیون دلار کاهش یافته بود.

میزان سرمایه‌ مستقیم خارجی جذب شده در سال 2013 نیز 3 میلیار و 50 میلیون دلار بوده است. این رقم در سال 2012 برابر با 4 میلیارد و 662 میلیون دلار برآورد شده بود.

* افزایش سهم ایران از میزان کل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان

بر اساس این گزارش، در جهان در سال گذشته میلادی که سال آغاز همه گیری کرونا نیز بود، 999 میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده که نسبت به سال پیش از آن، 541 میلیارد دلار کمتر است.

سهم ایران از این میزان سرمایه گذاری در جهان 0.13 درصد است. سهم ایران در سال 2019 برابر با 0.09 درصد بود.

* نزول 27 پله ای ایران طی دولت دوازدهم

بر این اساس، ایران در سال 2020 (1399) در جایگاه 72 در میان کشورهای مورد بررسی را به خود اختصاص داده است که نسبت به گزارش سال گذشته 6 پله صعود داشته است. البته میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2020 در بسیاری از کشورها به علت شیوع کرونا به شدت کاهش یافته است.

هر چند رتبه ایران در سال بهتر شده است اما کشور در سال های پیش از آن با کاهش جایگاه های شدیدی مواجه شده بود.

ایران در سال 2019 با 23 پله نزول جایگاه 78 و در سال 2018 با 10 پله نزول جایگاه 55 را به خود اختصاص داده بود. جایگاه ایران در سال 2017 (1396) برابر با 45 بود.

* پیشی گرفتن دوباره کشورهای در حال توسعه از توسعه یافته‌ها در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی

درحالی که در سال 2019، کشورهای توسعه یافته 51.9 درصد کل سرمایه گذاری های مستقیم خارجی و کشورهای توسعه یافته تنها 44.4 درصد را به خود اختصاص داده بودند، این ارقام در سال 2020 کاملا برعکس شده است.

سهم کشورهای در حال توسعه از کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در جهان در سال 2020 نزدیک به 66.3 درصد برابر با 662 میلیارد و 562 میلیون دلار بوده است.

و کشورهای توسعه یافته 312 میلیارد و 170 میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند که 31.2 درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان است.

به نظر می رسد، آغاز شیوع کرونا در سال 2020 بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای توسعه یافته به شدت تاثیر گذاشته است.

کشورهای در حال توسعه در سال 2012 برای نخستین بار، از کشورهای توسعه یافته در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال 2014 نیز حفظ کردند. این وضعیت بار دیگر در سال 2018 اتفاق افتاد.

اقتصادهای درحال گذار نیز حدود 2.4 درصد از کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان را در سال 2019 به خود اختصاص دادند.

* سه کشور نخست جهان در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی

آمریکا با 156 میلیارد دلار، چین با 149 میلیارد دلار و هنگ‌کنگ با 119 میلیارد دلار به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی قرار دارند.

بر اساس این گزارش، چین در گذشته میلادی 149 میلیارد و 342 میلون دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب کرده است که نسبت به سال 2019، بیش از 8 میلیارد دلار افزایش را نشان می دهد.

میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در چین در سال 2019 نیز برابر با 141 هزار و 225 میلیون دلار بوده است.

* کاهش بیش از 40 درصدی جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آمریکا

آمریکا در سال 2019 تقریبا 262 میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال 2020 به کمی بیش از 156 میلیارد دلار کاهش یافته است. یعنی میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این کشور حدود 105 میلیار دلار (40.2 درصد) کمتر شده است.

* سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده برخی کشورها

میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده توسط برخی کشورهای دیگر عبارت است از: فرانسه حدود 18 میلیارد دلار، آلمان 35.6 میلیارد دلار،‌ ژاپن 10.2 میلیارد دلار و انگلیس 19.7 میلیارد دلار. تمامی این ارقام نسبت به سال پیش از آن کاهش داشته است./فارس